گزارش تخصصی معلمان بهینه سازی وظایف و مسئولیت های معاون اجرایی مدارس

گزارش تخصصی معلمان بهینه سازی وظایف و مسئولیت های معاون اجرایی مدارس
دانلود گزارش تخصصی معلمان بهینه سازی وظایف و مسئولیت های معاون اجرایی مدارس بافرمت ورد وقابل ویرایش تعداد صفحات 115
گزارش تخصصی معلمان بهینه سازی وظایف و مسئولیت های معاون اجرایی مدارس دانلود گزارش تخصصی معلمان بهینه سازی وظایف و مسئولیت های معاون اجرایی مدارس بافرمت ورد وقابل ویرایش تعداد صفحات 115
دانلود گزارش تخصصی معلمان,راهکارها,پیشنهادات,گزارش تخصصی فرهنگیان,
این گزارش تخصصی جهت ارائه برای ارزشیابی و کسب امتیاز کامل و همچنین جهت ارائه به عنوان تحقیق ارتقاء شغلی بسیار کامل میباشد
چکیده

با نگاهی گذرا در می یابیم که معاون اجرایی نه تنها در ثبت مشخصات و نمرات دانش آموزان نقش اصلی را دارند بلکه در کلیه امورات هر واحد آموزشی مانند ثبت کلیه مشخصات,کلیه عوامل مدرسه , تنظیم برنامه هاو پیگیری بخشنامه ها گرفته تا دیگر موارد را به دوش میکشد.
اگر خوب دقت شودو مورد توجه قرار گیرد تمام امورات در هر واحد آموزشی به کادر دفتری آموزشگاه ختم می شود.حال آنکه نیروی دفتری در مدارس بسیار کم است ودر آموزشگاه هایی که دانش آموز کمتری دارند نیروی دفتری تعلق نمی گیرد به مدارسی که این نیروی داده می شود . سال های سال است معاون اجرایی پست ناشناخته جهت تمام کارکنان یک واحد آموزشی است که کماکان کلیه کارکنان و افراد آموزشی برای انجام فعالیت های اداری و دفتری نیازمند این پست سازمانی مهم هستند..لذا این موارد در آموزشگاهی مورد توجه قرار گرفته و می توان در این راستا تامل نموداینجانب تصمیم گرفتم راهکار ها و روش های انجام بهینه وظایف خود را در قالب اقدام پژوهی انجام داده و آن را در اختیار همکاران عزیزم قرار دهم . شاید بتواند در جهت پیشبرد اهداف آموزشی و سند تحول بنیادین موثر واقع شود.
کلیدواژه
معاونت ، اجرایی ، مدرسه ، وظایف ، دانش آموز


مقدمه

وقتی در شرح وظایف معاون اجرایی می نگریم می بینیم که یک معاون اجرایی باید با تمام کارکنان از رئیس مدرسه گرفته تا پایین ترین پست که در مدارس موجود است همکاری کند . تا چند وقت پیش که نام معاون اجرائی در مدارس نامی نا آشنا بود جایگاهی نداشت و در هر مرحله که افزایشی اتفاق می افتاد دفتر داران جایگاهی نداشتند. هم اکنون به گونه ای شده که لااقل بتواند به این قشر هم توجه شود.تجربیات خدمت در نظام آموزش و پرورش به بنده آموخت که چگونه به یک واحد آموزشی باید توجه شود تا هیچ گونه از برنامه ها یک سال تحصیلی عقب نمانم . چرا در یک واحد آموزشی اگر خوب توجه کرد اکثر بارها بر روی معاون اجرایی آموزشگاه است.این یک کلاس نیست بلکه یک واقعیت است که در تمام مدارس کشور سایه افکنده است . تهیه کردن بخشنامه ها , ثبت نمودن بخشنامه ها,پیگیری بخشنامه ها و جواب دادن به آنها همگی برعهده مسئول معاون اجرایی گذاشته شده است.حتی اگر در مواردی هر چند اگر یک بخشنامه به قسمت دیگری ارجاع داده شود پیگیری و پاسخ آن نیز بر عهده معاون اجرایی گذاشته شده است . در زمان بر گزاری امتحانات داخلی هماهنگ نهائی کار یک معاون اجرایی بسیار سنگین است چرا که تهیه و تظیم صورت جلسه برگزاری هر امتحان بر عهده معاون اجرایی است . در بعضی از موارد حتی تکثیر سوالات و بسته بندی سوالات را نیز از وظایف معاون اجرایی می دانند.حال چرا اینگونه موارد همگی باید بر عهده معاون اجرایی باشد.. در شرح وظایف یک دفتر دار (معاون اجرایی)به وضوح قید نشده است .
تمام سطر های یک شرح وظایف به تمام امورات یک واحد آموزشی اشاره شده است.نوشته شده همکاری با معاون آموزشی نوشته شده همکاری با معاون پرورشی و غیره ........ دقیقا اشاره نکرده که تا چه حد یا چقدر وقتی کلمه همکاری قید شود تا آنجایی که لازم بدانند از یک مسئول دفتری کار می خواهند یا مسئولیت به او واگذاری می کنند .اینجانب شمس الملوک شهبازی بعد از 30 سال تجربه در آموزش و پرورش تصمیم گرفتم راهکار ها و وظایف معاونت اجرایی را در عملکردم و گزارش چگونگی آن به رشته تحریر درآورم.
بیان مسئله
باید بپذیریم وقتی که یک نظام آموزشی بر پایه تفکر مهندسی آموزش استوار گردد آسان تر می توانیم به آمال و اهداف آموزشی پیش بینی شده دست پیدا کرد.باید بپذیریم مسئولیت کادر مدرسه بخصوص معاونین مسئولیتی بسیار خطیری می باشد. معاونین مسئول تغییر و اصلاح رفتارهای ناسازگار و تامین بلوغ عاطفی و سلامت روانی کودکان و نوجوانان هستند و مدرسه محلی است که درآن هر دانش آموز به منظور ارضای نیازهای خویش و براساس تجربه های قبلی رفتارهای متفاوتی از خود نشان می دهد.
مثلاً یک دانش آموزی پرخاشگر و بی انضباط است و دیگری فعالیت و پشتکار دارد، سومی رهبری می کند و آن یکی دلقک پیشه است و لودگی پیش می گیرد. بنابراین ما باید مدرسه را به محیطی تبدیل کنیم که در آن هر دانش آموزی بتواند دوست داشتن و دوست داشته شدن و احساس با ارزش بودن را تجربه کند. معاون اجرایی هم درخصوص نظم دادن به پرونده های تحصیلی دانش آموزان ،نامه نگاری اداری بررسی آیین نامه ها وآشنایی کامل باسیستم متمرکز مدرسه خود مدعای هم برشرایط سخت کاری یک معاون اجرایی می تواند باشد. معاون اجرایی هماهنگ کننده ی بین معلمان ومدیر وسایرمعاونین و دریک آموزشگاه می باشد. یک معاون اجرایی وقتی می تواند موفق باشد که بتواند رابطه ی خیلی خوبی با معلمان ودانش آموزان اولیا ومدیرداشته باشد.
توصیف وضعیت موجود
اینجانب چند سالی است که در پست معاون اجرایی در حال خدمت رسانی می باشم .. وظایف و مسئولیت های خطیری بر عهده بنده می باشد چرا که علاوه بر مسئولیت های عادی بنده می بایست دبیران و کادر مدرسه را در مورد بخشنامه ها و مسابقاتی که در سطح عوامل اجرایی و دبیران برگزار می شود توجیه نمایم. به دلیل اینکه در آموزشگاه من اکثر دبیران و کادر مدرسه علاقه زیادی به شرکت در مسابقات فرهنگی آموزشی دارند. ضمنا می بایست در شرح وظایفم کمبود ها را جبران کرده تا در سال آینده مشکلی برای همکار جدیدی که قرار است در این پست خدمت کند پیش نیاید. در اوایل سال تحصیلی اخیر تصمیم گرفتم به بهبود و اجرای کامل وظایفم در سمت معاون اجرایی بپردازم.
گرد آوری شواهد یک
گردآوری اطلاعات اغلب از طریق چهار روش میسر می شود. این چهار روش عبارتند از: مصاحبه، مشاهده، پرسش نامه و اسناد و ارقام. هر یک از این چهار روش کاربرد ها و ویژگی هایی دارند که لازم است اقدام پژوهان پیش از آغاز و اقدام به پژوهش با این روش ها آشنایی کافی را کسب کنند. این که چه روشی یا فنونی در اقدام پژوهی کاربرد دارد بستگی به موضوع و هدف آن پژوهش دارد. همه اطلاعاتی که جمع آوری می شود شواهد لازم برای اثبات یا رد چیزی نیستند. به بیان دیگر داده ها (اطلاعات) مترادف با شواهد نیستند. شواهد داده هایی هستند که بدان وسیله می توانیم درباره ی تغییرات چیزی یا رخدادی داوری کنیم پس برای اثبات یا رد چیزی باید شواهد قابل قبول داشته باشیم.
در ابتدای کار در مورد وضعیتم با سوالات زیر روبرو شدم:
1.آیا برگه های امتحانی تاریخ امضاء دبیر دارد ؟
2.آیا برگه های امتحانی بر اساس حروف الفبا تنظیم شده بود؟
3.آیا صورت جلسه امتحانی در درون پاکت وجود دارد ؟
4.آیا لیست حضور و غیاب دانش آموزان در درون پاکت وجود دارد ؟
5.آیا صورتجلسه بازبینی اوراق در درون پاکت وجود دارد ؟
6.آیا لیست اعتراضات بر اساس حروف الفبا تنظیم شده است ؟
7.آیا برکهای امتحانی تجدید نظرباخودکار سبز تحصحیح وامضاء شده است؟
8.آیا برگهای امتحانی درجای امن نگهداری می شود؟
9.آیا برگه های امتحانی سال های قبل امضاء شده اند؟
10.آیا صورتجلسه برگه های امتحانی سال های قبل که امحاء شده اند ،درمدرسه موجود است ؟
11.آیا بخش نامه ها و دستورالعمل ها در مورد تشکیل بانک سوالات اجرا و عملی شده است ؟
13.آیا نظارت بر کیفیت و طراحی و تایپ سوالات امتحانی وتصحیح اوراق امتحانی داخلی توسط مدیر انجام گرفته است ؟
12.آیا دفتر رسید مدارک در مدرسه موجود دارد ؟
13.آیا دفتر رسید مدارک صحافی شده است ؟
4.آیا دفتز رسید مدارک پلمپ شده است ؟
15.آیا صورتجلسه تفکیک صفحات دفتر رسید مدارک بر اساس حروف الفبا تنظیم شده است ؟

16.آیا امضاء و اثر انگشت تحویل گیرندگان مدارک تحصیلی گرفته شده است ؟
17. آیا همه ستون های دفتر رسید مدارک تکمیل شده اند ؟
18.آیا تحویل مدارک به فرد ذی نفع برابر با ضوابط انجام شده است ؟ ( به شرط دارد بودن 18 سال تمام و یا ولی ، قیم و وکیل قانونی )
19.آیا پوشه کمیسیون خاص نزد مدیر مدرسه وجود دارد ؟
20.آیا پوشه امحاء اوراق نزد مدیر مدرسه وجود دارد ؟و .....
راه حل های پیشنهادی
با مشاهده و انجام پرسش نامه از معاونان اجرایی و سایر همکاران شرح دقیق وظایف خودم را اینچنین جمع آوری نمودم:
1) همکاری و تعامل با مدیر و سایر معاونین در فراهم سازی زمینه لازم جهت تحقق بخشیدن به اهداف و مصوبات دوره یا دوره های تحصیلی با همکاری و مشارکت کارکنان ، دانش اموزان و اولیای انها و بهره گیری از امکانات و ظرفیت های داخل و خارج از مدرسه .
2) ایجاد محیطی آموزنده و پرورش دهنده برای شکوفا شدن استعدادهای مختلف دانش آموزان مدارس متناسب با تفاوت های فردی آنها .
3) همکاری در برنامه ریزی سالانه آموزشی معاونان مدارس با رعایت ضوابط و از طریق مشارکت اولیاء ، کارکنان ، دانش اموزان .
4) همکاری در برنامه ریزی به منظور جلب مشارکت معلمان و سایر کارکنان مدارس برای ایفای نقش تربیتی .
5) همکاری در ایجاد هماهنگی بین عوامل انسانی مدرسه جهت اجرای صحیح و به موقع برنامه ها و فعالیت های آموزشی بر اساس ضوابط و مقررات
6) همکاری در جهت حسن انجام فعالیت ها و وظایف کارکنان مدرسه و ارزشیابی مستمر از عملکرد آنها بر اساس ضوابط ، همچنین شناسایی کارکنان کوشا ، ساعی ، فعال و شایسته با همکاری سایر کارکنان و معرفی به مدیر به منظور تقدیر و تشکر .
7) همکاری در برنامه ریزی ، نظارت و اجرای فعالیت های عمومی و فراگیر مدارس نظیر مراسم آغازین ، مناسبت ها ، ایام ا... ، نماز جماعت فعالیت های قرآنی و گروهی و مسابقات فرهنگی ، هنری و ورزشی ، بازدید ها و اردوها .
8) توسعه مهارت های حرفه ای خود و شرکت در دوره های مربوط ، گردهمایی ها ، جشنواره ها و جلسات مرتبط و همکاری در جهت شرکت کارکنان مطابق ضوابط و مقررات .
9) همکاری در تهیه ، تنظیم و اجرای برنامه ارزشیابی پیشرفت تحصیلی و امتحانات و استخراج نتایج آن و اطلاع رسانی به موقع به اولیاء و دانش آموزان و مدیر .
10) تجزیه و تحلیل نتایج ارزشیابی پیشرفت تحصیلی ، تربیتی و انضباطی و نیز حضور و غیاب دانش آموزان با همکاری سایر کارکنان و معلمان و اطلاع رسانی به موقع به اولیا ء و دانش آموزان .
11) مراقبت و رسیدگی به حضور و غیاب کارکنان اداری و آموزشی مدارس و اتخاذ تدابیر لازم برای انجام وظایف آنها در غیاب ایشان با همکاری سایر کارکنان .
12) همکاری در برنامه ریزی جهت تشکیل جلسات مرتبط ( گروههای آموزشی و شورای مدرسه ، انجمن اولیاء و مربیان ، شورای معلمان و شورای دانش اموزی و ...) و زمینه سازی برای حضور فعال اعضاء و نیز نگهداری سوابق و صورتجلسات مربوط.
13) همکاری با مدیر در آماده سازی فضا و تجهیزات قبل از آغاز سال تحصیلی و همچنین برنامه ریزی و نظارت بر تجهیز و توسعه مدارس و حفظ و نگهداری اموال ، فضاها و تجهیزات
14) برنامه ریزی ، ثبت نام و سازماندهی دانش آموزان مطابق ضوابط و مقررات مربوط .
15) اطلاع رسانی و اجرای بخشنامه ها ، دستورالعمل ها ، آیین نامه ها ، شیوه نامه ها ، و ... ارجاعی از سوی مدیر در چارچوب وظایف محوله .
16) تهیه و تنظیم گزارش های لازم در خصوص فعالیت های مدارس با همکاری و مشارکت عوامل مربوط جهت ارائه به مدیر .
17) بهره گیری از فناوری اطلاعات و ارتباطات در فعالیت های مدارس .
18) تهیه و تنظیم دفاتر رسمی مدرسه و مدارک پرسنلی کارکنان مدارس برابر مقررات و در زمان مقرر.
19) تحویل اسناد و دفاتر امتحانات و صورت اموال و وسایل مدرسه در صورت تغییر سمت به مسئول مربوط طبق مقررات .
20) پاسخگویی و اطلاع رسانی به موقع به والدین ، دانش آموزان ، کارکنان و سایر مراجعین برابر ضوابط و مقررات .
21) انجام کلیه امور مربوط به کار با سامانه های الکترونیکی ( بکفای تحت وب ، دانش اموزی و .. )
22) انجام سایر امور ارجاعی مربوط در صورت لزوم .
اجرای راه حل ها و نظارت بر آن
شناسنامه سلامت یکی از اصلی ترین مدارک ثبت نام دانش آموز ، شناسنامه سلامت است. طبق قرارداد منعقده بین وزارت بهداشت و آموزش و پرورش، اطلاعات دانش آموزان مشکل دار می بایست دقیقا ثبت شود و مدیران مدارس موظف هستند شناسنامه سلامت تکمیل شده را بررسی و نسبت به ثبت نام دانش آموز اقدام نمایند.پیشنهاد می گردد مدیران مدارس حتما حتما بررسی شناسنامه ها را جدی بگیرند. چنانچه دانش آموزی به علت بیماری خاصی ، فعالیتی در مدرسه نماید که نباید انجام دهد، شخص مدیر از نظر داداگاه اداری موظف به پاسخگویی است.به این ترتیب شروع به ثبت اطلاعات در این مقوله و اجرایی شدن آن پرداختم.
در آغاز سال در جهت تنظیمات پوشه تحصیلی دانش آموزان که در هر پوشه دانش آموز می بایست اطلاعات تحصیلی ایشان باشد. را جمع آوری کرده و به این ترتیب شروع به ثبت اطلاعات در این مقوله و اجرایی شدن آن پرداختم.که عبارت بودند از :
پرونده سلامت دانش آموز که شامل دفترچه سلامت ایشان می گردد.
یک برگ کپی شناسنامه از خودش .
تعدادی عکس که می توان برای هرمقطع به روز شوند.
فعالیت های اداری ، دفتری و مالی که انجام گرفت :
1 - چینش پرونده ها بر اساس حروف الفبا یا سال تحصیلی .
2- جدا نمودن ترک تحصیل ها ، فارغ تحصیلان .... بر اساس محل سکونت .
3- اختصاص یک کمد به امور بانکی پرونده های دانش آموزان ، پرونده همکاران ، بخشنامه ها و ...
4- کنترل پرونده های جدید .
5- به روز بودن امور مالی مدرسه ورعایت ضوابط وقوانین مربوط به این امر.
6- حضور دفتردار حداقل درهفته دوروز در آموزشگاه .
7- تکریم ارباب رجوع جهت پاسخگویی سریع.
8-بررسی پرونده ها و رفع معایب.
9- جداسازی اطاق مخصوص بایگانی.

دانلود گزارش تخصصی معلمان بهینه سازی وظایف و مسئولیت های معاون اجرایی مدارس بافرمت ورد وقابل ویرایش تعداد صفحات 115 دانلود گزارش تخصصی معلمان,راهکارها,پیشنهادات,گزارش تخصصی فرهنگیان, این گزارش تخصصی جهت ارائه برای ارزشیابی و کسب امتیاز کامل و همچنین جهت ارائه به عنوان تحقیق ارتقاء شغلی بسیار کامل میباشد  چکیده با نگاهی گذرا در می یابیم که معاون اجرایی نه تنها در ثبت مشخصات و نمرات دانش آم ...

دانلود گزارش تخصصی معلمان

راهکارها

پیشنهادات

گزارش تخصصی فرهنگیان

بهینه سازی

ظایف

مسئولیت های

معاون

اجرایی

مدارس

گزارش تخصصی معلمان چگونگی علاقه مند نمودن دانش آموزان به درس دین و زندگی با ابتکارات حرفه ای

گزارش تخصصی معلمان چگونگی علاقه مند نمودن دانش آموزان به درس دین و زندگی با ابتکارات حرفه ای
دانلود گزارش تخصصی معلمان چگونگی علاقه مند نمودن دانش آموزان به درس دین و زندگی با ابتکارات حرفه ای با فرمت ورد وقابل ویرایش تعدادصفحات 30
گزارش تخصصی معلمان چگونگی علاقه مند نمودن دانش آموزان به درس دین و زندگی با ابتکارات حرفه ای دانلود گزارش تخصصی معلمان چگونگی علاقه مند نمودن دانش آموزان به درس دین و زندگی با ابتکارات حرفه ای با فرمت ورد وقابل ویرایش تعدادصفحات 30
دانلود گزارش تخصصی معلمان,راهکارها و پیشنهادات,زارش تخصصی فرهنگیان,
این گزارش تخصصی جهت ارائه برای ارزشیابی و کسب امتیاز کامل و همچنین جهت ارائه به عنوان تحقیق ارتقاء شغلی بسیار کامل میباشد
مقدمه کوتاه

در دنیای کنونی توسعه وایجاد مدارس به مفهوم امروزی ، گسترش سریع فناوری و ارتباطات ، صنعتی شدن جوامع و نیازهای متنوع عصر انفجار دانش ، دایره تاثیر گذاری عوامل مختلف بر افکار و اندیشه های دانش آموزان را گسترده تر از گذشته کرده است هدف از آموزش دینی تنها افزایش معلومات دینی دا نش آموزان نیست ، بلکه هدف اصلی ، پرورش ایمان ونیل به تربیت دینی والهی است. به عبارت دیگر ، هدف اصلی " دین آموزی" نیست بلکه " تدین " است .. آنچه مسلم است این است که هنوز مدارس ما به عنوان اصلی ترین کانون های تربیتی مورد توجه و برنامه ریزی دقیق وصریح قرار نگرفته است . اگر نظام آموزش و پرورش ما بخواهد از مسیر آموزش های صرف به سمت تربیت دینی ،اخلاقی و اجتماعی حرکت کند، لازم است بسیاری از اهداف و روشها را تغییر دهد.
یادگیری دینی همان نگرش همراه با معرفت وشناخت است که ایمان و عمل دینی رادر یک فرآیند درونی و نه ضرورتاآموزشی ، تقویت می کند. ایمان و عمل دو شاخصه اصلی دین داری آدمی است .اینجانب …. تصمیم دارم درس دین و زندگی را با ابتکارات جذاب به دانش آموزم …. آموزش داده و او را به این درس علاقه مند نمایم.
برای آموزش دین و درس دین و زندگی به دانش آموزان اولین چیزی که باید مد نظر داشت و نسبت به آن آگاهی پیدا کرد شناخت روحیات و ویژگیهای آنان و همچنین شناخت مراحل رشد آنهاست . باید توجه داشت که وجود گرایش دینی در دانش آموزان غیر قابل انکار است . آنها سرشت خداجوی دارند و مفاهیم اساسی دین اسلام نیز اموری هستند که با سرشت آنان سازگاری بوده و اکتسابی نیستند و وظیفه تعلیم و تربیت شکوفا کردن این گرایشات فطری است.


بیان وضعیت موجود

اینجانب …. دبیر …. آموزشگاه … … هستم و مدت .. سال است که در آموزش و پرورش در حال خدمت می باشم در سال تحصیلی اخیر در کلاس … این آموزشگاه با … نفر دانش آموز سر و کار داشتم که از این میان عدم علاقه .... بی انگیزگی و بی حوصله بودن ،عدم علاقه به درس دن و زندگی و مسائل دینی مرا بر آن واداشت. با توجه به اینکه دانش آموز مربوطه .. ماه دیر به مدرسه آمده بود و ضمنا یک سال هم در روند آموزش او وقفه ایجاد شده بود بعد از ورود به مدرسه نسبت به اکثر درس ها اظهار بی علاقگی می کرد .ضمن مشاهده نامحسوس رفتار و و هم چنین نظر سنجی کتبی و انجام مصاحبه با او و حتی اولیای مربوطه و تبادل نظر با شاگردان کلاس ، متوجه عدم علاقه مندی بیش تر او به درس دین و زندگی گردیدم که تصمیم گرفتم بوسیله تجربیات و ابتکارات حرفه ای خود وی را به این درس علاقه مند کنم.
شناسایی مسأله

مسأله افت تحصیلی به عنوان قد یمی ترین و بحث انگیزترین مسأله آموزش و پرورش ایران د ر د هه های اخیر بود ه است که فاصله بین وضعیت علمی موجود فراگیران با وضعیت مورد انتظار آنها از حد معقول و مقبول آن فراتر رفته است و منجر به خسارت های اقتصادی، روانی و اجتماعی شد ه است.
تحقیقات انجام شده نشان می د هد د ر کشور ما شکست تحصیلی زیاد و پرحجم بوده و گریبانگیر برخی از دانش آموزان می شود . تحلیل های آماری نشان می د هند که این پد یده در ایران نیز همانند سایر جوامع گزینشی بوده و همه طبقات به یک نسبت با آن مواجه نیستند . این امر د ر مناطق محروم و روستایی و د ر میان حاشیه نشینان شهرها بسیار عمیق تر است.
متأسفانه گه گاه در ارائه آمار و ارقام، د قت لازم صورت نمی گیرد تا میزان و حجم واقعی معضلات آموزشی و فرهنگی مشخص شود . وقتی د ر موارد ی مانند مسأله بی سواد ی آمار متفاوتی از ۲۲ تا ۳۲ د رصد ارائه می شود ، چگونه انتظار د اریم برنامه ریزی د رستی د ر این مورد صورت گیرد؟ متأسفانه بد تر از این، در بحث افت تحصیلی پاک کرد ن صورت مسأله، به جای حل مسأله د ر بحث افت تحصیلی قابل تأمل است. یعنی به جای مرد ود ی و تجد ید ی، اجازه تکرار امتحان در نوبت های متوالی را به معنی کاهش افت تحصیلی بیان می کنند .
شناخت علل فردی، اجتماعی از یک طرف و علل ساختاری و آموزشی نظام تعلیم و تربیت از طرف دیگر مسائل را پیچید ه تر کرد ه است. بدین منظور برای کاهش افت تحصیلی می توان از تغییر و نوآوری آموزش در عرصه تربیت هنر، نظام ارزشیابی، روش های تد ریس، مشارکت اولیاء، و سبک های مدیریت مدارس استفاد ه کرد . به امید کاهش افت تحصیلی در مدارس کشور.
اینجانب ، در اوایل سال تحصیلی یاد شده ، با مشاهده ی رفتار دانش آموز خون به نام نرگس در ساعات دین و زندگی و پرداختن به گفتگوی صمیمی و دوستانه با او در خصوص اهمیت و ضرورت توجه به درس دین و زندگی و هم چنین مشورت و تبادل نظر با دیگر همکاران و حتی گفتگو با برخی از اولیای او ، متوجه شدم که او نسبت به درس دین و زندگی و فعالیت های مربوط به آن علاقه ی چندانی از خود نشان نمی دهند! بر این اساس ، همواره این موضوع ذهن مرا به خود مشغول ساخته بود که نسبت به درک معانی دین و زندگی ، بی تفاوت است؟! در واقع مسأله و سؤال اساسی این بود که ، چگونه می توانم سطح علاقه مندی نرگس خود را به درس دین و زندگی ارتقا بخشم؟ به عبارت روشن تر، با استفاده از چه روش هایی می توانم میزان علاقه مندی او را به درس دین و زندگی و فعالیت های مربوط به آن افزایش دهم؟ بنابراین ، در تحقیق حاضر که از نوع پژوهش در عمل ( ((Action Research بوده است. اقدام پژوه در پی آن بود تا با استفاده از روش های معتبر علمی به جمع آوری داده ها و اطلاعات ( (Data and Information لازم با هدف دست یابی به راه حل های مورد نیاز برای حل مسأله پرداخته ، تا پس از انتخاب و اعتبار بخشی مناسب ، به اجرای آن ها بپردازد. لازم به ذکر است که در این تحقیق ، پژوهشگر علاوه بر استفاده از رهنمودهای ارزشمند صاحب نظران و اساتید فن و هم چنین مشارکت و نقادی همکاران گرامی ، از نقطه نظرات دانش آموزان کلاس و حتی اولیای او نیز بهره مند گردیده است.

جمع آوری و تجزیه و تحلیل اطلاعات

1.نرگس در ساعات دین و زندگی ، یا با بقیه صحبت می کرد و یا بی مورد برای بیرون رفتن از کلاس اجازه می گرفت .
2.آیه های قرآن را در هنگام استفاده از نوار به صورت منظم ، هم خوانی نمی کرد
3. در ساعات دین و زندگی ، غیبت های بی مورد ویا غیر موجه داشت
4.تمایل چندانی به گوش دادن عبارت ها ، پیام ها و مفاهیم ساده دین و زندگی از خود نشان نمی داد
به منظور دست یابی به راه حل های مسأله ، به جمع آوری داده ها و اطلاعات با استفاده از روش های علمی پرداختم که توضیح آن بدین شرح می باشد :
الف. مشاهده ( Observation )
یکی از مؤثرترین و کاربردی ترین روش های جمع آوری اطّلاعات از کلاس درس است.( ساکی ، 1383 : 206) به عبارت دیگر ، مشاهده عملی است که پژوهشگر در آن برای کشف علل بعضی از امور ، از قوّه ی دید خود استفاده می کند.( سیف اللهی ،1384 :121) از این رو ، به لحاظ حضور در کلاس و ارتباط مستقیم با دانش آموزان و محیط پیرامون آن ها ، برخی از اطّلاعات خود را از طریق مشاهده به دست آوردم. به این صورت که گاهی از صفحه ی سفیدی ، برای مشاهده استفاده کرده و نکات کلیدی را یادداشت می نمودم.گاهی هم از فرم مشاهده استفاده می کردم. ملاک های این فرم از قبل با توجه به اهداف مورد نظر تنظیم گردیده بود و هنگام مشاهده ی نا محسوس رفتار دانش آموزان ، موارد مورد نظر را نشانه گذاری می کردم .
نمونه موارد مورد نظردر فرم مشاهده :
1. در زنگ دین و زندگی با نشاط است. 2. در فعالیت کلاسی مشارکت دارد.
ب. پرسش نامه پرسش نامه (Questionnaire) یکی از ابزار های رایج پژوهش و روش مستقیم برای کسب داده های تحقیق است. ( سرمد و همکاران ، 1385 :141) به همین منظور با توجه به نیاز و اهداف مورد نظر در این تحقیق، پرسش نامه را تدوین نمودم. ،که این پرسش نامه برای 20 نفر از همکاران محترم و تمامی اولیای گرامی تهیه شده بود نمونه پرسش ، ویژه دانش آموزان : از خواندن دین و زندگی لذّت می بری؟ نمونه پرسش ، ویژه همکاران محترم و اولیای گرامی: به عقیده ی شما با استفاده از چه روش هایی می توان میزان علاقه مندی دانش آموزان مدرسه را به درس دین و زندگی و فعالیت های مربوط به آن افزایش داد؟
ج. مصاحبه (Interview ) یکی از ابزارهای جمع آوری داده ها و اطلاعات است که امکان برقراری تماس مستقیم با مصاحبه شونده را فراهم می آورد و با کمک این ابزار می توان به ارزیابی عمیق تر درک ها ، نگرش ها ، علایق و آرزوهای مصاحبه شوندگان پرداخت.( سرمد و همکاران ، 1385: 149) از این رو، ضمن مصاحبه با چند نفر از همکاران حاضر در آموزشگاه و هم چنین اغلب اولیای دانش آموزان و حتی تمامی فراگیران کلاس ، به جمع آوری داده ها و اطلاعات مورد نظر پرداختم و به منظور بهره مندی بیش تر از نظرات و جلوگیری از اتلاف وقت ، از ضبط صوت نیز استفاده گردید. سؤالات مطرح شده در مصاحبه عبارت بودند از:
1.به نظر شما با استفاده از چه روش هایی می توان زنگ دین و زندگی دانش آموزان را با نشاط نمود؟ 2.برای جذاب کردن آموزش درس دین و زندگی دانش آموزان ، چه راهکارهایی را پیشنهاد می کنید؟ 3.به نظر شما با استفاده از چه روش هایی می توان دانش آموزان مدرسه را به درک مفاهیم دین و زندگی ، علاقه مند نمود؟ بررسی پرونده های تحصیلی دانش آموزان با استفاده از یادداشت ها ، بررسی پوشه کار ،کارنامه ی تحصیلی و دفتر حضور و غیاب او ، داده ها و اطّلاعات لازم را در خصوص میزان علاقه مندی دانش آموزان کلاس به درس دین و زندگی و فعالیت های مربوط جمع آوری نمودم.

پس از مشاهده رفتار دانش آموز در کلاس و مصاحبه با او و حتی اولیای مربوطه و هم چنین تبادل نظر با مدیر، معاون دانش آموزان کلاس و بررسی مطالب پرسش نامه های جمع آوری شده و تجزیه و تحلیل و تفسیرآن ها ، عوامل مؤثر (factors Effective) در ایجاد مسأله ، شناسایی (Recognition)گردیدکه به شرح زیر می باشد:
خشک و بی روح بودن کلاس ؛ • سنتی بودن روش آموزش به دانش آموزان در گذشته؛ • ؛ • عدم تشویق دانش آموزان در سالهای گذشته؛ • شرکت ندادن دانش آموزان در اجرای مراسم ها و مناسبت های دینی و مذهبی آموزشگاه ؛ • عدم توجه و بی اهمیتی اولیای دانش آموزان به درس دین و زندگی. با توجه به شناسایی عوامل مؤثر در ایجاد مسأله ، در پی آن بودم تا با استفاده از روش های گوناگون ، ضمن برطرف کردن عوامل ایجاد کننده مسأله ، در جهت افزایش میزان علاقه مندی نرگس به درس دین و زندگی و فعالیت های مربوط به آن نیز گام های بلند و مؤثری بردارم.
پس از گرد آوری اطلاعات لازم از طریق مطالعه ی کتاب های گوناگون و هم چنین داده های جمع آوری شده از پرسش نامه ها ، پرونده تحصیلی دانش آموزان کلاس ، مشاهدات خود و علاوه بر آن بحث و گفتگو و تبادل نظر با مدیر، معاون ، همکاران و حتی دیگر مربیان مراکز در قالب مصاحبه ، به ارایه موارد یاد شده پرداختم که شامل راه حل های پیشنهادی( Suggested Solutions ) زیر می باشد :
1. تغییر مکان کلاس درس دین و زندگی در ساعت درسی مربوطه به توصیه ی یکی از همکاران برای ایجاد تنوع و جذاب کردن کلاس درس دین و زندگی و حفظ تزئینات آن و پوسترهای نصب شده با اجازه مدیر محترم مرتّب شده و اختصاص به دین و زندگی داده شود.
2. استفاده از سیستم رایانه و ویدئو پروژکشن در آموزش درس دین و زندگی به پیشنهاد یکی از همکاران ، برای افزایش یادگیری و آموزش بهتر دین و زندگی ، می توان در هنگام تدریس از وسایل یاد شده استفاده نمود.
3. برگزاری مراسم جشن دین و زندگی به پیشنهاد اولیای گرامی ، کتاب های دین و زندگی درسی کادو شده ، هدایایی تهیه شود و در روز برگزاری جشن ، این هدایا به همراه کتاب دین و زندگی درسی به دانش آموزان اهدا گردد.
4. برگزاری مسابقات حفظ و قرائت قرآن همراه با معنی آن و اهدا جایزه ی ویژه به حافظان و قاریان به توصیه یکی از همکاران برگزاری مسابقات هم باعث ایجاد رقابت صحیح در بین دانش آموزان می گردد و هم انگیزه ی او را برای یادگیری بهتر افزایش می دهد.
5. قرائت سوره های کوتاه و بخشی از آیه الکرسی توسط دانش آموزان همه روزه در شروع ساعت اولیه کلاس به توصیه برخی از همکاران محترم ، خواندن سوره ها و آیه الکرسی در ابتدای هر روز به مدت 10 دقیقه ، هم باعث یادگیری و حفظ سوره می شود هم موجب متبرّک شدن کلاس در آن روز به آیات نورانی می شود .
6. استفاده از نمودار آموزشی دین و زندگی برای تشویق دانش آموزان
7. فراهم ساختن امکان مشارکت دانش آموزان همراه با دبیر خود در برنامه نماز جماعت آموزشگاه به توصیه معاون پرورشی آموزشگاه ، شرکت کردن دانش آموزان در نماز جماعت به همراه دبیر، می تواند در او برای خواندن نماز، انگیزه بیش تری ایجاد کند.
طرح/ابتکار به کار گرفته شده و ویژگی آن
میزان موفقیت و تغییری که در وضعیت موجود حاصل می شود ، بستگی به قدرت و توان اثربخشی (Effectiveness ) راه حل ها دارد و نتیجه بخشی راه حل ها نیز، بستگی به جوانب لازم برای تدارک یک برنامه منظم و صحیح در اجرای طرح دارد. و این امر، مرهون دقت ، درایت ، مهارت و هوشمندی اقدام پژوه می باشد.(سیف اللهی ، 1384 : 132) حال که انتخاب چند راه حل از میان روش های پیشنهادی گوناگون ، نیازمند دقت و درایت خاص می باشد. از این رو ، با دقتی خاص از میان راه حل های پیشنهادی ، برخی از او را انتخاب نمودم که عبارتند از :
1.توجیه اولیای دانش آموزان بخصوص اولیای نرگس در ابتدای سال تحصیلی در خصوص اهتمام ویژه او به درس دین و زندگی
2.آموزش رعایت آداب و اصول احترام به دین و زندگی از سوی دانش آموزان بخصوص نرگس
3. ساخت گنجینه ی دین و زندگی و احادیث اسلامی توسط دانش آموزان؛
4. تهیه نمودار تشویقی و کارت های عبارت ها همراه با معنی آن ؛

دانلود گزارش تخصصی معلمان چگونگی علاقه مند نمودن دانش آموزان به درس دین و زندگی با ابتکارات حرفه ای با فرمت ورد وقابل ویرایش تعدادصفحات 30 دانلود گزارش تخصصی معلمان,راهکارها و پیشنهادات,زارش تخصصی فرهنگیان, این گزارش تخصصی جهت ارائه برای ارزشیابی و کسب امتیاز کامل و همچنین جهت ارائه به عنوان تحقیق ارتقاء شغلی بسیار کامل میباشد    مقدمه کوتاه در دنیای کنونی توسعه وایجاد مدارس به مفه ...

دانلود گزارش تخصصی معلمان

راهکارها و پیشنهادات

زارش تخصصی فرهنگیان

چگونگی

علاقه مند نمودن

دانش آموزان

درس

دین و زندگی

ابتکارات حرفه ای

گزارش تخصصی معلمان بررسی روش های نوین تدریس در دروس پیام های آسمانی و قرآن

گزارش تخصصی معلمان بررسی روش های نوین تدریس در دروس پیام های آسمانی و قرآن
دانلود گزارش تخصصی معلمان بررسی روش های نوین تدریس در دروس پیام های آسمانی و قرآن بافرمت ورد وقابل ویرایش تعداد صفحات 120
گزارش تخصصی معلمان بررسی روش های نوین تدریس در دروس پیام های آسمانی و قرآن دانلود گزارش تخصصی معلمان بررسی روش های نوین تدریس در دروس پیام های آسمانی و قرآن بافرمت ورد وقابل ویرایش تعداد صفحات 120
دانلود گزارش تخصصی معلمان,راهکارها,پیشنهادات,گزارش تخصصی فرهنگیان,
این گزارش تخصصی جهت ارائه برای ارزشیابی و کسب امتیاز کامل و همچنین جهت ارائه به عنوان تحقیق ارتقاء شغلی بسیار کامل میباشد
مقدمه

تربیت دینی یکی از مهم ترین اهداف نظام آموزشی کشور است و اهمیت و جایگاه ویژة آن باعث شده است درس مستقلی، که عموماً تحت عنوان قرآن و تعلیمات دینی شناخته می شود، با سایر دروس در هر پایه تفاوت های عمده ای داشته باشد. اصولاً ماهیت دروس دینی به گونه ای ا ست که از نظر محتوای آموزشی، فرایند یادگیری و شیوه های آموزشی با دروس دیگر قابل مقایسه نیست.
به عبارت دیگر، هر فعالیتی که از سوی معلم برای یادگیری در دانش آموز انجام شود، صرف نظر از ارزش محتوای مورد یادگیری، آموزش و تدریس محسوب می شود. در این صورت و دروسی چون ریاضی، جغرافیا، زیست شناسی، تاریخ، علوم پایه و... همگی از این نظر در یک ردیف جای می گیرند، اما اگر یادگیری را مفهومی فراتر از آموزش تلقی کنیم و در واقع آن را هدف آموزش بدانیم، در آن صورت باید فرایندی را که در استمرار زمان باعث ایجاد تمرین، تجربه و تغییرات تدریجی و نسبتاً پایدار در دانش آموز شود، یادگیری تلقی کرد.(ساجدی ،ش42: 4)
درس پیام های آسمانی از این نظر با سایر دروسی که نام بردیم بسیار متفاوت است.
زیرا یادگیری در تربیت دینی بیش از آنکه نظری باشد، عملی است. در حالی که سایر دروس1 چندان در عرصة عملی مطرح نیستند. اگر چه در مورد آموزش دروس آزمایشگاهی مفهوم آموزش عملی به چشم می خورد؛ اما عمل در این دروس همان مهارتی است که اگر در فرایند آموزش به دست نیاید، لطمه ای به شخصیت و ساختار وجودی دانش آموز وارد نخواهد ساخت؛ چراکه حوزة عمل در آن ها خود محتوای دروس اند، نه خود دانش آموز. در حالی که هدف تربیت دینی ایجاد کنش و رفتارهای خاصی است که بود و نبود آن ها اساساً بر ساختار وجودی و شخصیت دانش آموز تأثیرگذار است. تربیت یعنی استعدادهای درونی را، که بالقوه در یک شیء موجود است، به فعلیت در آوردن و پروردن و لهذا تربیت فقط در مورد جاندارها یعنی گیاه و حیوان و انسان صادق است.( مطهری، :56 و 57)
بر آن است تا استعدادها و قابلیت های دانش آموز را در جهت کمال انسانی وی در تقرب به خداوند، که سرچشمة کمال است، شکوفا کند و در این مسیر از توانایی های خود بهره ببرد.
لذا چنانچه ارزش های وجودی فرد برای خودش یا برای آموزش دهندگان وی شناخته شده نباشد، تربیتی صورت نخواهد گرفت و آنچه در قالب تربیت صورت می گیرد، بیشتر شرطی شدن است تا پرورش و تغییر رفتار آگاهانه، که از مشخصات تربیت به معنای واقعی آن است. تفاوت معنای تربیت در مورد انسان و حیوان نیز همین است. برای مثال، اگر بخواهیم رفتاری مؤدبانه مانند & دست دادن& را به کودک بیاموزیم، کافی است او را عملاً در موقعیت های مختلفی که این کار مجاز است، تعلیم دهیم و محدودة این رفتار را برای او مشخص کنیم. به این ترتیب، او به تدریج خواهد آموخت که کی، کجا و با چه کسانی دست بدهد.
حال اگر اتفاقاً دست این کودک یا نوجوان در حادثه ای آسیب ببیند، بشکند یا به هر دلیل دیگری نتواند دست خود را حرکت دهد، این رفتار مؤدبانه به شکلی دیگر، که جایگزین قبلی است، باز هم صورت می گیرد؛ مثلاً تکان دادن یا خم کردن سر و... . در حالی که همین دست دادن را می توان به حیوانات نیز آموخت. چنان که در سیرک های نمایشی توسط مربیان کارآزموده به شیرها آموزش داده می شود و آن ها نیز مانند انسان ها با مردم دست می دهند. اما هرگز شیر آسیب دیده ای که قادر به حرکت دادن دست خود نیست، رفتار جایگزین ندارد! زیرا رفتار قبلی او (دست دادن) آگاهانه و هدفمند نبوده بلکه تنها یک واکنش ناشی از شرطی شدن بوده است.( جعفری:210 و 211)
تأکید بر جایگاه ویژة دروس قرآن و تعلیمات دینی در نظام آموزشی از آن جهت صورت می گیرد که هدف اصلی، یادگیری عملی و التزام به کاربرد آموخته هاست. آموزه هایی که قابل حصول و انسان سازند و دامنة آن ها از حوزة نظری فراتر می روند و تمام ارکان و شئون زندگی فرد را دربرمی گیرند.
اساساً این نوع تربیت با تمامی واقعیات خارجی زندگی انسان و پیوند او با هستی ارتباط دارد. لذا جهت نیل به هدف و نقطة مشخصی که تربیت دینی در پی آن است، باید برنامه ریزی شود. برنامه هایی که مشتمل بر نحوة ارتباط فرد با خدا، مردم، طبیعت و خودش باشد. بدیهی است چنین برنامه ای بر پایة اصول مشخصی که از باید و نبایدهای معین برمی خیزد و بر مبنای قواعدی که توسط مربیان لحاظ می شود، تدوین خواهد شد.
برخی از عمده ترین مشکلات آموزش و یادگیری دروس دینی به مواد و محتوای آموزشی مربوط می شود. در سال های اخیر در جهت کیفیت بخشی به محتوا اقدامات مؤثری صورت گرفته که از جملة آن ها تغییر کتب درسی و تألیف محتوای جدید است. این تغییرات در دورة ابتدایی به تألیف & هدیه های آسمان& و در دورة راهنمایی به تألیف & پیام های آسمان& منجر شد و در دورة متوسطه نیز تألیف & دین و زندگی& قدم مثبتی است که در جهت ترغیب دانش آموزان به یادگیری محتوای دینی برداشته شد.
هدف مشترک در این تغییرات، اجرای سیاست خاصی است که در صدد ایجاد باورهای قلبی در فراگیرندگان از طریق اقدامات فکری و فعالیت های عقلانی خود آن هاست. ( حدادعادل:41)
در شرایط کنونی، عموم مخاطبان شاید در بعد اعتقادی مشکلی نداشته باشند ولی هرچه به ابعاد عملی و رفتاری نزدیک می شویم، وضعیت، به نسبت، نامطلوب تر می شود.
جنبة رسمی داشتن نظام آموزشی و تلقی رسمی و فاقد بار تربیتی از سوی دانش آموزان، به خصوص در مقاطع بالاتر، نوع تحصیلات و مدرسه، نظام ارزشیابی پیشرفت تحصیلی و به کار گرفته نشدن الگوهای مناسب و شایسته از مواردی هستند که از دیدگاه صاحب نظران، در تقویت نشدن و توسعه نیافتن رفتار دینی و اخلاقی دانش آموزان و بهره نگرفتن آنان از انبوه فعالیت های تربیت دینی و اخلاقی موجود تأثیر گذارند.1
این در حالی است که در نظام آموزشی تدریس مفاهیم و آموزه های قرآنی، به ویژه مهارت روخوانی قرآن به نحو مطلوب صورت نمی گیرد و دانش آموزان ابتدایی در شرایطی به دورة تحصیلی راهنمایی وارد می شوند که قادر به روان خوانی و روخوانی قرآن نیستند. این امر مشکلات دبیران راهنمایی را افزایش می دهد؛ زیرا زمانی را که باید به آموزش مفاهیم قرآن اختصاص دهند، بالاجبار صرف یاددهی دوبارة روخوانی قرآن می کنند. این ضعف زمانی آشکار می شود که متوجه می شویم دانش آموزی که پس از سال ها تحصیل و آموزش این دروس، در زمان پایان تحصیل خود هنوز به روخوانی قرآن در حد نسبی آشنا نشده و مفاهیم قرآن نیز در زندگی وی عینیت نیافته است.
اینجاست که مهم ترین مشکل در نظام آموزشی رخ می نماید و ضرورت به کارگیری روش های مناسب آشکار می شود. مشکل آموزش دهنده و میزان مهارت وی در یاددهی مفاهیم دینی به گونه ای است که به تغییر رفتار مطلوب در دانش آموزان منجر گردد. در حال حاضر شیوه های گوناگونی در تدریس دروس دینی و قرآن مورد استفادة دبیران و آموزگاران در دوره های مختلف آموزشی است. غالب این شیوه ها بر پایة روش های قدیمی و سنتی بوده است و گاهی بدون آموزش قبلی تنها به اتکای تجربة شخصی معلم توسط خود وی انتخاب می شود. شیوه هایی چون سخنرانی، داستان گویی، تمثیل و نمایش و... عمدتاً در آموزش دروس دینی کاربرد دارند و به کارگیری آن ها تا حدی ضروری است. اما با توجه به محتوای دروس نمی توان به این شیوه ها اکتفا نمود. علاوه بر این، به کارگیری همین شیوه ها نیز اگر با روش اصولی صورت نگیرد، فاقد کارایی لازم خواهد بود. زیرا حتی جذاب ترین داستان ها و خوش صحبت ترین سخنوران نیز ممکن است ملال آور باشند و تأثیر لازم را بر مخاطب خود نگذارند و یا اساساً بی تأثیر شوند. پس صرف قدیمی و سنتی بودن شیوة دلیل نقد آن نیست بلکه نحوة به کارگیری آن در شرایط نامناسب مشکل آفرین است.
در این نوشتار نقدهای زیر را در به کارگیری روش های سنتی رایج یادآور می شویم و ضمن آن برخی روش های جایگزین را که به ندرت مورد استفادة دبیران قرار می گیرند، به صورت پیشنهاد معرفی می کنیم.
یکنواختی و سکون
از آنجا که تغییرات محیط اطراف بیش از سکون آن توجه انسان را جلب می کند، برای توجه بیشتر لازم است در محرک های دیداری و شنیداری دانش آموزان تغییراتی ایجاد شود. بنابراین، سخنرانی یا قصه گویی با تمام جذابیتی که ممکن است در محتوا داشته باشند اگر به صورت یکنواخت و بی تحرک ارائه شوند، نه تنها توفیقی در آموزش مباحث نظری نخواهند داشت بلکه مخاطبان را آرام آرام در خواب فرو خواهند برد.
نبودن هماهنگی بین صدا، حرکات، ژست های معلم و وضع چهره با محتوای کلام تأثیر آن را در مخاطب بسیار کاهش می دهد. جلب تنها حس شنیداری مخاطب، بدون اینکه حس دیداری اش وادار به فعالیت شود، بار چندان مثبتی نخواهد داشت. جذابیت این روش، در مقایسه با تماشای فیلم، ضعف آن را به خوبی آشکار می سازد؛ زیرا توجه مخاطبان به فیلم به واسطة فعال بودن دو حس دیداری و شنیداری بسیار بیشتر از توجه به سخنرانی است.
باید توجه داشت که دانش آموزان از نظر به کارگیری قوای دیداری و شنیداری سه دسته اند: (ساجدی،ش42 : 7 و 8)
برخی دارای حافظة دیداری هستند و با نگاه کردن مطلب را می آموزند. برخی دارای حافظة شنیداری اند و با گوش دادن مطالب را یاد می گیرند. برخی نیز با به کارگیری هردو قوه به یادگیری می پردازند. در صورتی که دبیر بتواند از ابتدای سال استعداد هر یک از دانش آموزان را تعیین کند و بر حسب استفادة بیشتر از یک قوه جای آنان را در کلاس مشخص کند، کمک بسیار مهمی به آنان کرده است. برای تعیین نوع استعداد، می توان داستانی کوتاه و تخیلی را با ژست ها و حرکات مهیج دست و صورت بیان کرد و سپس از آن ها بخواهیم آن را بازگو کنند. کسانی که در نقل داستان همان حرکات دبیر را از خود نشان می دهند، دارای استعداد دیداری، و آنان که مو به موی داستان را بدون توجه به حرکات گوینده باز می گویند، دارای استعداد شنیداری هستند. میان این دو گروه نیز دسته ای هستند که هم داستان را کامل بیان می کنند و هم تا حدودی به حرکات گوینده توجه نشان می دهند. پس می توان روش سخنرانی و قصه گویی را برای شنیداری ها مناسب دانست؛ مشروط به اینکه تنها به این دو روش اکتفا نشود.
غیرفعال بودن
روش های آموزشی یا فعال اند یا غیر فعال. در روش فعال یادگیری با مشارکت یادگیرنده صورت می گیرد. در حالی که در روش های غیرفعال دانش آموز به مثابه ظرفی خالی است که معلم به صورت کاملاً یک طرفه آن را با آموزش خود پر می کند. در شیوة فعال، مخاطب با تلاش و تکاپوی خود، بیشتر با درس و محتوای آموزشی درگیر می شود. در حالی که در روش غیرفعال ذهن مخاطب منفعل از آموزش معلم است. از مزایای روش فعال می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- تقویت توانایی های ادراکی مخاطب
- بارورسازی قوای فهم و تجزیه و تحلیل مخاطب
- رشد و افزایش اعتمادبه نفس
- ایجاد آمادگی برای شرکت فعال در بحث و گفت وگو
- ایجاد تمرین در تعامل با دیگران و تشخیص رفتار مناسب.( همان:85 )
جهت عکس موارد فوق، نتیجة رویکرد و روش غیرفعال خواهد بود. زیرا روش غیرفعال مخاطب را از یادگیری به صورت رویارویی با مسائل بازمی دارد. زیرا مخاطبی که همواره شاهد حل مسائل به دست معلم است هرگز نمی تواند مستقل از معلم با مسائل مواجه شود و راهکار لازم را برای مواجهه با مسائل فرا نمی گیرد. لذا چنین مخاطبی هنگام رویارویی با مشکلات دائماً دچار پریشانی و اضطراب خواهد بود.
این روش، به خصوص در مسائلی چون تجزیه و تحلیل باورهای دینی، بسیار آسیب زاست. زیرا هدف در آموزش و تربیت دینی، رسیدن به رفتار مطلوب و ارزشمند مورد تأیید دین است و تجلی یافتن باورهای مذهبی در عمل افراد، مستلزم تعمیق باورها و ارزش هاست. در حالی که با روش های غیرفعال رایج در نهایت نتیجه ای جز حفظ آموخته ها به دست نمی آید. همان آموخته ها نیز، بعد از برگزاری امتحان و کسب نمره، به فراموشی سپرده می شوند و چون درونی و نهادینه نشده اند به سرعت رنگ می بازند و در زندگی عملی مخاطب جایگاهی نخواهند داشت.


شیوه های فعال
روش پرسش و پاسخ سقراطی: اگر در کلاس های دینی مخاطبان را به فکر کردن پیرامون مفاهیم دینی تشویق کنیم تا بتوانند با هدایت غیرمستقیم معلم از مجهول به معلوم برسند، یادگیری بسیار جذاب تر و ماندگارتر صورت خواهد گرفت. در این شیوه ذهن فراگیرنده دست به خلاقیت می زند و انگیزه و اعتمادبه نفس او را برای مشارکت در بحث افزایش می دهد. با این روش، پرسش ها با نظارت معلم به سوی پاسخ هدایت می شوند و با جمع بندی دیدگاه مخاطبان، پاسخ صحیح توسط وی تکمیل، نهایی می گردد
فعالیت علمی گروهی:دانش آموزان بیشتر در حوزه های ورزشی و تفریحی گروه تشکیل می دهند اما برای تقویت انگیزه های دینی چنین گروه هایی دیده نمی شود. و تشویق و ترغیبی هم از سوی اولیای مدارس صورت نمی گیرد. معلمان باید با طرح موضوعات دینی مرتبط به درس و با توجه به علایق مشترک دانش آموزان آن ها را گروه بندی و سپس به انجام پژوهش های دینی ترغیب کنند.
آموزش چهره به چهره: با توجه به تراکم دانش آموزان در یک کلاس، این روش برای کسانی ضروری است که به دلایلی نسبت به دین و دیانت احساس تنفر دارند و به درس دینی دل نمی دهند یا پذیرش باورهای دینی در آنان منوط به حل پاره ای از ابهامات بی پاسخ است. بدیهی است که معلم باید اختصاصاً از این روش برای افراد مشخصی استفاده کند.
توجه به مخاطب محوری: غفلت از نیازها و علایق فراگیرندگان سبب می شود که معلم تنها پاره ای از اندوخته های فکری خود را در کلاس های متعدد تکرار کند و بدون در نظر گرفتن نیازها و شرایط درونی و بیرونی مخاطبان آنچه را می داند بیاموزد. در حالی که مدرس دینی باید همواره آمادة پاسخ گویی به ابهامات و شبهات دینی فراگیرندگان باشد و با مطالعة مستمر، توانایی خود را در این جهت افزایش دهد.
تأکید و التزام بر تمرین مستمر: شاید در برخی دروس فراگیری ذهنی به سرعت انجام شود اما در آموزش دینی، که مفاهیم بیشتر انتزاعی اند، ضرورت تمرین و ممارست بیشتر به چشم می خورد. آموزش های عملیِ مرتبط با مفاهیم دینی اگر بدون تأکید بر تکرار و تمرین رها شوند، چه بسا خشتی باشند که تا ثریا کج پیش خواهند رفت. صحیح خوانی قرآن و آدابی چون وضو، نماز، تیمم و... از این دست آموزش هایی هستند که در همان مراحل اولیة یادگیری باید مورد توجه و در صورت نیاز مورد تصحیح و اصلاح قرار گیرند. در غیر این صورت آنچه تثبیت می شود یادگیری غلط است که به مرور زمان اصلاح آن دشوار یا ناممکن می گردد.
پرهیز از تحکّم و تحمیل و بهره گیری از حکمت و تحلیل: تحلیل آموزه های دینی عامل مهمی در تقویت خردورزی است. آنچه با خرد و برهان حاصل می شود بسیار پایدارتر است از آنچه صرفاً درسی از دروس تلقی شود و آن را باید فرا بگیرند. فهماندن آموزه های دینی از طریق به کارگیری قوای فکریِ مخاطب به مراتب توفیق بیشتری در آموزش دینی دارد. معلم نباید با زبان تحکم و تحمیل عقاید خود از مخاطب بخواهد چشم بسته تعالیم وی را بپذیرد. شرایط کنونی جامعه و تأثیر فضاهای فکری و فرهنگی متفاوت، این حقیقت را آشکار می سازد که اگر مخاطب، متناسب با سن خود، تحلیلی از موضوع دینی دریافت نکند، تأثیر اندکی از آن خواهد پذیرفت. در حالی که اگر مخاطب مخاطب در مواجهه با موضوعات دینی تحلیل درستی داشته باشد، احساس خواهد کرد که در پرتو این آموزه ها می تواند بازبینی مجددی در زندگی خود داشته باشد. در قرآن کریم از این روش به & بصیرت& تعبیر شده است:
& قُلْ هذِهِ سَبیلی‏ أَدْعُوا إِلَى اللَّهِ عَلى‏ بَصیرَة& (یوسف /108)بگو این راه من است که با بصیرت به سوی خدا دعوت می کنم.
آموزشی که نه تنها اندیشة مخاطب را بارور نسازد بلکه او را به رکود بکشاند، توفیقی در تبیین آموزه های آسمانی نخواهد داشت. روشی کارآمد است که به اقناع مخاطب بینجامد. البته اقناع کار ساده ای نیست. لذا برای کسب توفیق باید موقعیت مخاطب از نظر ساختار روحی، روانی، تعصبات قومی و قبیله ای، عادات و رفتارهای غلط تثبیت شده، پیش فرض های نادرست و... مورد توجه قرار گیرد
شیوة مناظره و احترام به نظر مخالف:ضرورت استفاده از این روش در دورة متوسطه، بیش از دو دورة دیگر، به چشم می خورد. به دلیل رشد عقلی و فکری بیشتر دانش آموزان در این دوره و شکل گیری نسبی آنان از جهت عقیدتی، ممکن است معلم دینی با دانش آموزانی رو به رو شود که دعاوی مخالف یا شبهات خاصی دارند. اگر معلم فرصت طرح آزادانة این مسائل را به دانش آموزان ندهد و یا بعد از طرح هر مسئله پاسخ مناسبی به آن نداشته باشد، هم حق طرح مسئلة دانش آموز را زیر پا می گذارد و هم اعتبار خود را زیر سؤال می برد و از نظر عاطفی فضای کلاس را به حمایت از مخالف می کشاند. مهم ترین عاملی که دبیران را به چنین واکنش های نامناسب می کشاند، بی اطلاعی معلم و کم سوادی خود اوست. ترس از ناتوانی در پاسخ گویی، معمولاً معلم را به این سو می کشاند که اساساً اجازة طرح شبهه یا نظر مخالف به دانش آموزان ندهد.
اجتناب از تحقیر نظر مخالف و تعصب نداشتن نسبت به نظر موافق: گاهی معلم در مقام اثبات عقیدة خود چنان افراطی عمل می کند که جانب داری مخاطبان را در پذیرش آن عقیده از دست می دهد نیز ممکن است به لجاجت آنان بینجامد. حق محوری معلم آن است که عقیدة مخالف را اولاً به درستی و بدون دست کاری در آن بیان کند و سپس با به چالش کشیدن آن، بر اساس اصول منطقی آن را نقض کند و صحت ادعای خود را به اثبات برساند.
نادیده گرفتن نکات مثبت نظر مخالف: نقد نظر مخالف چنانچه شامل تمامی جهات و نکات مربوط به آن باشد، معلم را بی انصاف نشان می دهد و نوعی حق برای مخالف ایجاد می کند و نتیجه جهات منفی عقیدة مخالف بی نقد و بی پاسخ باقی می ماند. معلمانی که هیچ نقطة روشنی در کلام مخالف خود نمی بینند، غالباً با تمام جنبه های یک تفکر مخالفت می کنند؛ بدون آنکه جهات خوب و بد آن را از یکدیگر تفکیک کنند. این نوع برخورد موجب می شود که نقد وی بر سخن مخالف به حساب یک سو نگری و کوته بینی وی گذاشته شود و فاقد اعتبار تلقی گردد.
بومی سازی: آنچه در قالب محتوای آموزشی در اختیار دبیران و دانش آموزان قرار گرفته است، در سراسر کشور یکسان است و همة اقوام و طوایف متن آموزشی واحدی را مطالعه می کنند و با آن امتحان می دهند. حال اگر ایجاد و تثبیت رفتارهای مطلوب دینی را هدف اصلی تربیت دینی بدانیم، توجه به مؤلفه های بومی ضرورت می یابد. تفاوت های فرهنگی موجود میان اقوام و طوایف متنوع در کشور ایجاب می کند که محتوا و شیوه های آموزشی نیز به تناسب، متفاوت باشند. مثلاً در کتاب های درسی دانش آموزان ساکن شهرهایی که بیشتر در معرض تهاجم اندیشه های انحرافی هستند، باید نحوة دفاع از مبانی تشیع و اسلام راستین جایگاه ویژه ای داشته باشد.************
عدم اکتفا به روش های آموزش مستقیم: کسی که در صدد تعلیم و تربیت دینی است، فراگیرنده را مستقیماً مورد خطاب قرار نمی دهد. این روش برگرفته از قرآن است. در موارد متعددی از قرآن کریم، رسول مکرم(ص) مورد خطاب واقع شده است، در حالی که منظور، مؤمنان گرویده به او هستند. امام صادق(ع) می فرمایند: نَزَلَ الْقُرآنُ بِایّاکَ اَعنی وَ اسْمَعی یا جَارَه (قرآن به سبک & به تو می گویم ولی همسایه، تو بشنو& نازل شده)، همان ضرب المثل معروف & به در می گوید تا دیوار بشنود& . لازم است گاهی قالب و عنوان کلاس های تربیت دینی با محتوای دینی در ارتباط مستقیم نباشد. چه اشکالی دارد که تحت عنوان کلاس های بهداشت و سلامتی، عبادات و تکالیفی چون وضو، غسل، روزه و... آموزش داده شود؟ حتی می توان آموزش این امور را به افراد شایسته ای که عنوان دینی ندارند بسپاریم؛ مثلاً معلم ریاضی، کامپیوتر، زیست شناسی و... تا در خلال دروس خود آموزه های اخلاقی و دینی را به مخاطبان بیاموزند.
ارائة نمونه و الگو برداری: یکی از مهم ترین اصول تعلیم و تربیت اسلامی، نقش اساسی الگوها در تبعیت فراگیرندگان از مربیان است. عامل بودن خود معلم به آنچه تحت عنوان آموزه های دینی به فراگیرندگان می آموزد، باعث می شود که آنان به سطوح بالای حیطة عاطفی و برانگیختگی لطافت احساس نزدیک تر شوند. در این صورت آثار مثبت و سازندة عملکرد معلم در تبعیت فراگیرندگان قابل مشاهده خواهد بود.
در عرفان اسلامی، نقش استادی که متربی خویش و نقاط ضعف او را بشناسد و راه درمان را از راه عمل صحیح خود به او یادآور شود، مطلبی مورد اتفاق است. شرایط کنونی جامعه به گونه ای است که زمینة آموختن صفات اخلاقی و قرآنی در جامعه به راحتی مهیا نیست. از طرف دیگر خانواده ها هم در این زمینه ضعیف عمل می کنند و تنها به اتکای الگوهای عملی می توان آنان را به ارزش های دینی ترغیب نمود.
بررسی شیوة تبلیغی معصومین(ع) به خوبی بیانگر کارایی این شیوه است و غفلت از آن قطعاً آسیب های جبران ناپذیری، که امروزه نیز به خوبی قابل مشاهده است، به دنبال خواهد داشت. در تاریخ اسلام می خوانیم که پیامبر مکرم اسلام(ص) حتی در نشست و برخاست معمولی با مردمان عصر خود، معلم اخلاق بود و نحوة خوردن و آشامیدن و رعایت نظافت شخصی و... تا حکومت داری و قضاوت و... را به طور عملی به آنان آموزش می داد.
پیشنهاد می شود برای تأثیرگذاری هرچه بیشتر کلاس های دینی، علاوه بر بازنگری در محتوای درسی، ساعات مشخصی به دبیران اختصاص یابد تا هم زمان با تدریس، با مزایای روش های نوین و آسیب های گوناگون روش های معمول بیشتر آشنا شوند و سطح آموزشی خود را ارتقا دهند.
تقسیم بندی روش های تدریس
1- روش های تاریخی ( = سنتی ) : روش های که در گذشته ی بسیار دور تا کنون به کار می رفته است مانند : روش سقراطی ، روش مکتبی .(صفوی ، امان الله ، 1370)
2- روش های نوین : روش هایی که متکی بر یافته های روان شناسی و علوم تربیتی جدید هستند . امان الله صفوی در این طبقه بندی روش های زیر را نام می برد، که گاهی اوقات فنون تدریس را که از لحاظ مفهوم غالبا" با روش ها متفاوت اند ، در زمره ی آن قلمداد می کند مانند : روش تو ضیحی ، سخنرانی ، اکتشافی ، حل مسئله ، مباحثه ، پرسش و پاسخ ، واحد کار ، بازی های رقابتی و ... ( برای مطالعه بیشتر ر. ج . ش به کلیات روش ها و فنون تدریس ، امان الله صفوی )
شعبانی ( 1372) الگوها و روش های تدریس را به صورت دیگر معرفی و طبقه بندی می کند . در بحث ایشان از الگو ها ، دو الگوی ((پیش سازمان دهندهorganizer – model p readvance )) و (( حل مسئله problem – solvingmodel )) مورد تاکید قرار گرفته اند .

منظور از الگوی پیش سازمان دهنده فعالیت های معلم مدار و هدف از الگوی حل مسئله فعالیت ها یی بر اساس شاگرد مداری است .
از دیگر الگو های تدریس mechanistic modle و organistic modle را می توان نام برد . در الگوی مکانیستیک هدف آموزش و پرورش انتقال فرهنگ و پر کردن ذهن آدمی و شکل دادن به رفتار است . در تمامی مراحل اجرایی این الگو ، معلم مرکز و نقطه ی اتکای دانش آموزان در تمامی فعالیت هاست.‏ در مقابل در الگوی ارگانیستیک هدف آموزش و پرورش به ظهور رسانیدن توانایی های بالقوه ی دانش آموزان است . در این الگو نیاز های شاگردان در درجه ی اول اهمیت قرار دارند، به همین دلیل این الگو را می توان یک الگو ی شاگرد مدار نامید .
الگو ی عمومی تدریس :این الگو از معروف ترین الگو های تدریس است که برای اولین بار توسط رابرت گلیزر در سال 1961 مطرح گردید و بعدها کسان دیگری از جمله راجرز رابینسون در سال 1971 تغییراتی در آن به وجود آورد . فرآیند تدریس را در این الگو می توان به پنج مرحله تقسیم کرد : 1- تعیین اهداف تدریس 2- تعیین رفتار ورودی و ارزشیابی تشخیصی 3- تعیین شیوه ها و وسایل تدریس 4- سازمان دهی شرایط و موقعیت آموزشی 5- ارزشیابی و سنجش عملکرد فعالیت های آموزشی .
در راستای تمامی روش ها و الگو های تدریس، توجه به این نکته ضروری است که یکی از پدیده های مهم در سال های اخیر در نظام آموزشی انفرادی کردن آموزش است . آموزش انفرادی به معنی آموزش بر اساس توانایی شاگرد است .
ازدیگر روش های جدید آموزشی که در فعال کردن شاگردان بسیار موثرند ، می توان روش مسئله ای و روش واحدها (واحد موضوعی - واحد تجربی - واحد پروژه ) را نام برد .در این روش ها بر خلاف روش های آموزش انفرادی؛ تعامل اجتماعی ، احساس مسئولیت ، انگیزه ی درونی ، رابطه ی مطلوب بین خودشاگردان و معلمان با شاگردان ، رابطه ی نزدیک بین آموخته ها و شرایط واقعی زندگی به نحوشایسته ای وجود دارد.

مهم ترین ویژگی های روش های تدریس فعال
1- در روش های فعال تدریس یادگیری عبارت است از تغییرات تجربه بر اثر رفتار یادگیرنده و کسب ساخت جدیدی از عملیات ذهنی . در این روش هایادگیری تابع تحول ذهنی کودک است.و تحول روانی توضیح دهنده یادگیری است .(کریمی،1373)
2- یادگیری در روش های فعال تدریس بر پایه اکتشاف و استقرار است . ولذا در این روش ها چگونه یادگرفتن مهم تر از چه چیز یادگرفتن است .در روش های تعاملی دانش آموزان روش یادگرفتن را نیز یاد می گیرند.
3- ماهیت یادگیری، تعاملی است خلاق که بدون وقفه بین دانش آموز وموقعیت آموزشی در جریان است .همان طور که پیاژه نشان داد،بیش تر آموخته های مهم ما حاصل تعامل بادیگران است. درروش های فعال تدریس آنچه دانش آموزان انجام می دهد ، سبب یادگیری می شود. یادگیــرنده بر اثر تاثـیر خود بر محیــط وواکنش فعال در برابر عمل محیط به پیـشرفت دست می یابد .
4- معلمان فعالیت های یادگیری از طریق تعاملی را به گونه ای سازمان می دهند که دانش آموزان حقیقتا" به یکدیگر وابسته باشندوهیچ یک از اعضاء گروه نمی تواند موفق شود مگر این که تمام اعضا موفق شوند. شعار کلاس تعاملی وهمیاری این است: یا همه نجات می یابیم یا همه غرق می شویم.(الیس و والن،1379)لذا در این روش ها جنبه های منفی رقابت دانش آموزان از بین می رود.
5- یادگیری واقعی در این روش ها عبارت است از فرایند تغییر دادن ادراکات جدید برای هم خوان کردن آنها با ساخت های شناختی فعلی از یک سو و تغییر دادن ساخت های شناختی برای هم خوان کردن آن با ادراکات جدید .
6- یادگیرنده منبع اصلی تحول خویشتن است .یادگیری فعالیتی است که از فراگیرنده سر می زند و دایما در حال تحول است . ولذا یادگیرنده هم تجربه را تغییر می دهد و هم خود را براساس تجربه تغییر می دهد
7- فرایند یادگیری در زمان انجام دادن فعالیت دانش آموزان فرایندی خودگردان ، خودفرمان ، خودنظم جو و خودرهبر است.
8- در روش های فعال تدریس یادگیری از ثبات وپایداری بیشتری برخوردار است. دانش آموزان اغلب در سطوح بالاترحیطه شناختی درگیر می شوند.و اکتسابات یادگیرنده در عمق حیطه های عاطفی و رفتاری نیز رسوخ می کند .دیوید جانسون(1989) معتقد است: وقتی آنچه را فرامی گیرید برای دیگری توضیح دهید یادگیری شما بسیار بیشتر از زمانی است که یادگیری فقط از طریق گوش کردن یا خواندن چیزی به تنهایی انجام می شود.
9- در تدریس تعاملی بیشتر بر انتخاب آزاد معیارهاوارزش ها برای رسیدن به حقایق علمی- اجتماعی براساس فعالیتی مردم سالارانه تاکید می شود. لذا سه اصل آزادی،مسئولیت وانتخاب نقش اساسی در این روش ها بازی می کنند.(شعبانی،1382)
10- در تدریس فعال وتعاملی هدف کسب حقایق علمی از طریق تحقیق،تفکر،مباحثه واستدلال منطقی،اصلاح وتقویت درک وفهم مهارتهای تفکر است.روش های تعاملی فرصت مناسبی برای یادگیرنده ها ایجاد می کنند،تا بتوانند بر تجربه های خود،بازتاب داشته باشند ودرنتیجه،قادر شوند تا تضادهای بین فهم ودرک های موجود خود را با تجربه های جدید،حل کنند وفهم و درک های بدیل را در نظر بگیرند.(لانیال لاکروکس،1383)
11- روش های تدریس فعال به اصلاح وتقویت مهارتهای همکاری واحترام به اندیشه های دیگران،پرورش تفکر انتقادی وتحمل اندیشه های مخالف منتهی می گردد.وقتی دانش آموزان با ویژگی های مختلف در یک گروه کاری برای یک هدف مشترک کار می کنند،آنها نسبت به یکدیگر علاقه واحترام پیدا می کنند.یادگیری از طریق همیاری از سویی باعث افزایش پذیرش اجتماعی افراد می شود وازسوی دیگر روابط دوستانه بین دانش آموزان را افزایش می دهد.(رابرت سالوین،1990)

دانلود گزارش تخصصی معلمان بررسی روش های نوین تدریس در دروس پیام های آسمانی و قرآن بافرمت ورد وقابل ویرایش تعداد صفحات 120 دانلود گزارش تخصصی معلمان,راهکارها,پیشنهادات,گزارش تخصصی فرهنگیان, این گزارش تخصصی جهت ارائه برای ارزشیابی و کسب امتیاز کامل و همچنین جهت ارائه به عنوان تحقیق ارتقاء شغلی بسیار کامل میباشد مقدمه تربیت دینی یکی از مهم‌ترین اهداف نظام آموزشی کشور است و اهمیت و جایگاه ویژ ...

دانلود گزارش تخصصی معلمان

راهکارها

پیشنهادات

گزارش تخصصی فرهنگیان

بررسی

روش های نوین

تدریس

دروس

پیام های آسمانی

قرآن